Birinci dünya savaşı sırasında İngiltere “Kanal” ve devamında “Suriye-Filistin” cephelerinde Osmanlı’yı yenilgiye uğrattıktan sonra, Filistin, Kudüs, Beyrut ve Şam’ı işgal etmiştir. 1917 yılında bu yaşanılan işgallere paralel olarak, Britanya Dışişleri Bakanı Arthur Balfour savaş sırasında Yahudilerin desteğini sağlayabilmek ve ele geçirdikleri Ortadoğu topraklarında denge kurabilmek için; Siyonist lider Lord Rothschild’a, Filistin topraklarında Yahudi devletinin kurulmasını öneren ve bu konuda desteklerini içeren bir mektup gönderir. Filistin topraklarında kurulan bağımsız Yahudi devletinin oluşmasında büyük önem arz eden bu mektup Balfour Deklarasyonu olarak da bilinir.
Bugün Dünyayı yönettiği üzerine komplo teorileri üretilen İsrail devletinin kuruluş dayanağı olarak kabul edilen mektubun ana içeriğini oluşturan kısım şöyledir: “Majestelerinin Hükümeti(Lloyd George Hükümeti), Filistin’de Museviler için milli yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleşmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır.”
Balfour, Birinci Dünya Savaşı sırasında Yahudi desteğini sağlarken aynı zamanda da Arap devlet ve aşiretleri ile yaptıkları ittifakları da zedelememek için mektubun bir kısmına “Filistin’deki mevcut Musevi olmayan toplumların sivil ve dini haklarına zarar verecek hiçbir şeyin yapılmayacağı açıkça anlaşılmalıdır.” cümlesini de ekleyerek Arap aşiretlerin Osmanlı’ya karşı ihanetlerini garanti altına almıştır.
Bu deklarasyon ilk önce itilaf devletleri ve ABD tarafından kabul edilmiştir. Daha sonra Milletler Cemiyeti tarafından da kabul edilmesinin ardından “Birleşik Krallık Filistin Mandası” kurulmuştur. Ve bu gelişmeler sonucunda da 1948 yılında nihai amaca ulaşılmış bağımsız Yahudi devleti İsrail kurulmuştur.
Yunus Emre ÖZGEÇ