15 Kasım 1979 tarihinde İstanbul Boğazı’nda meydana gelen Independenta tanker kazası, Türkiye’nin tarihindeki en büyük denizcilik felaketlerinden biridir. Bu kazada, 43 mürettebat hayatını kaybetmiş, İstanbul Boğazı’nda büyük bir çevre kirliliği meydana gelmiştir.
Kaza, Romanya bandıralı Independenta tankerinin, 100.000 ton ham petrol yüklü olarak, Romanya’nın Constanta Limanı’ndan İspanya’nın Bilbao Limanı’na doğru seyir halindeyken, Türk bandıralı M/V Esra adlı kuru yük gemisi ile çarpışması sonucu meydana gelmiştir. Çarpışma sonucunda Independenta tankeri ikiye bölünmüş ve gemideki ham petrolün bir kısmı denize yayılmıştır.
Kazanın nedenleri arasında, Independenta tankerinin kaptanının alkollü olması ve M/V Esra adlı geminin radarını kullanmaması gösterilmiştir. Ayrıca, Boğaz’daki yoğun deniz trafiği de kazaya neden olan faktörlerden biri olarak değerlendirilmiştir.
Kazada, Independenta tankerinin mürettebatından 40 kişi hayatını kaybetmiş, sadece 3 kişi kurtulmuştur. Ayrıca, kaza sonucunda İstanbul Boğazı’nda yaklaşık 64.000 ton petrol boğaza yayılmıştır. Bu petrol, deniz yüzeyinde ve deniz dibinde bir tabaka oluşturmuştur. Petrol, deniz yüzeyindeki ışık miktarını azaltarak fotosentez yapan bitkilerin yaşamını olumsuz etkilemiştir. Ayrıca petrol, deniz yüzeyinde yaşayan kabuklu deniz canlıları, balıklar ve kuşlar için de zehir etkisi göstermiştir.
Kaza, özellikle İstanbul Boğazı’ndaki balıkçılık sektörünü olumsuz etkilemiştir. Boğaz’da yaşayan balıkların bir kısmı petrole maruz kalarak ölmüştür. Ayrıca petrol, deniz suyundaki oksijen miktarını azaltarak balıkların yaşamını olumsuz etkilemiştir.
Kazanın ardından, deniz kirliliğini temizlemek için çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda, petrolün deniz yüzeyinden toplanması ve deniz dibinden temizlenmesi için çeşitli yöntemler kullanılmıştır. Ancak, kazadan kaynaklanan çevre kirliliği tamamen giderilememiştir.
Independenta tanker kazası, deniz kirliliğinin deniz canlıları üzerindeki etkilerinin ne kadar ciddi olabileceğini gösteren önemli bir örnektir. Bu kaza, deniz kirliliğinin önlenmesi ve deniz canlılarının korunması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini ortaya koymuştur.
Kazanın Sonuçları
Independenta tanker kazası, Türkiye’nin tarihindeki en büyük denizcilik felaketlerinden biri olması nedeniyle hem ekonomik hem de siyasi hem de çevresel olmak üzere önemli sonuçlara yol açmıştır.
Ekonomik Sonuçlar
Kazada, Independenta tankerinin 100.000 ton ham petrolü denize yayılmıştır. Bu petrolün temizlenmesi için yapılan çalışmalar çok maliyetli olmuştur. Kazadan kaynaklanan ekonomik zararların toplamı, yaklaşık 100 milyon dolar olarak tahmin edilmektedir.
Siyasi Sonuçlar
Kaza, Türkiye’nin uluslararası alanda itibarını zedelemiştir. Ayrıca, kaza, Türkiye’nin denizcilik güvenliği konusundaki yetersizliklerini ortaya çıkarmıştır. Kaza sonucunda, Türkiye’nin denizcilik güvenliği konusunda önemli önlemler almıştır.
Çevresel Sonuçlar
Kaza sonucunda, İstanbul Boğazı’nda büyük bir çevre kirliliği meydana gelmiştir. Bu kirlilik, deniz canlılarının yaşamını olumsuz etkilemiştir. Ayrıca, kirliliğin temizlenmesi için yapılan çalışmalar da büyük bir ekonomik yük oluşturmuştur.
Mehmet Sait İNCE